Mortellaro is een gekende klauwaandoening die op vele bedrijven voorkomt. De impact van de aandoening op de productie, het welzijn en andere factoren zoals vruchtbaarheid is groot. Dat zorgt voor aanzienlijke economische verliezen. Om veehouders beter te wapenen, hebben we een operationele groep opgericht. Tijdens de eerste bijeenkomst gingen we in op de verschillende risicofactoren die het optreden van Mortellaro beïnvloeden. Die risicofactoren kunnen tegelijkertijd als mogelijkheden tot preventie worden gezien. Vocht en ammoniak liggen mee aan de basis van het ontstaan van Mortellaro.
Mortellaro
Mortellaro is een infectieuze klauwaandoening waarbij de huid ter hoogte van balhoorn is aangetast. De aandoening kan opgedeeld worden in verschillende stadia. De overgang van het M0-stadium (= gezonde klauw) naar een M2-stadium (= klauw met een Mortellaroletsel > 2 cm) vindt plaats in een periode van 10 dagen. Vooral het M2-stadium (zie afbeelding) is zeer pijnlijk voor de dieren. Minder frequent kan Mortellaro aanwezig zijn ter hoogte van de frontale zijde van de klauw of op een tussenteenflegmoon/tyloma.
Multifactorieel
Veel factoren kunnen het ontstaan van Mortellaro beïnvloeden:
- Aankoop
Voor bedrijven waar weinig tot geen Mortellaro aanwezig is, is het belangrijk om een goede bioveiligheid te hanteren. Vooral aankoop van (schijnbaar) niet-aangetaste dieren kan leiden tot introductie van Mortellaro op het bedrijf.
- Vocht
Er wordt aangenomen dat vocht en ammoniak leiden tot een verdunning van de huid. Zo wordt de huid gemakkelijker gekwetst, waardoor de Mortellarobacteriën gemakkelijker de ziekte kunnen veroorzaken (zie figuur). Zorg voor propere roosters en laat de koeien lang genoeg liggen (ideaal is 14 uren per dag) zodat de klauwen kunnen opdrogen. Overbezetting en aangepaste ligboxen spelen daarbij een belangrijke rol.
- Preventieve maatregelen
Het aanslaan van Mortellaro wordt ook beïnvloed door de toepassing van preventieve maatregelen, zoals een klauwbad en preventieve klauwverzorging.
- Jongvee
Een belangrijke factor die de infectiedruk kan beïnvloeden is de aanwezigheid van Mortellaro bij het jongvee. Vaak wordt er minder aandacht besteed aan de klauwgezondheid bij jongvee. Als de jonge dieren al besmet zijn voor het afkalven, nemen ze de infectie mee naar de melkveestal. Omgekeerd kan jongvee ook besmet worden bij contact tussen melkvee en jongvee. Ook via bijvoorbeeld de mestrobot-/schuif of laarzen kan de kiem tussen de groepen overgedragen worden.
De factoren die aanleiding geven tot de ziekte zijn nog niet allemaal gekend. Bovendien wordt Mortellaro vaak veroorzaakt door verschillende soorten bacteriën die niet op elk bedrijf volledig dezelfde zijn. Dat bemoeilijkt de aanpak.
Verder verloop operationele groep
Samen met de deelnemende bedrijven willen we nu een aangepast bedrijfsprotocol ontwikkelen om de aanwezigheid van Mortellaro te beheersen.
Dit nieuwsbericht werd geschreven in het kader van de operationele groep GP MortellaroManagement.
Met de steun van de Vlaamse overheid en de Europese Unie (www.vlaanderen.be/pdpo).
Onderzoekspartners:
