Gomeros
Groenten en maïs op erosiegevoelige percelen
Gomeros
Groenten en maïs op erosiegevoelige percelen
Projectbeschrijving

Inleiding
Met de invoering van de nieuwe randvoorwaarden erosie, wordt aan de landbouwers met erosiegevoelige paarse en rode percelen een uitgebreid maatregelenpakket opgelegd. het gaat hierbij o.a. om teelttechnieken die erosie aan de bron aanpakken en om erosiebestrijding. Een aantal teelt- en bodembewerkingstechnieken staan echter nog in hun kinderschoenen of de praktische uitvoerbaarheid ervan wordt sterk in vraag gesteld. Met GOMEROS spitsen we ons toe op maïs en vlakveldse groenten op paarse en rode percelen. De doelstelling is om erosie effectief aan de bron te bestrijden én gewasopbrengst en -kwaliteit te behouden.  

Maïs
Maïs is zeer prominent aanwezig in het teeltplan van de Vlaamse landbouwer als ruwvoedergewas of rotatiegewas. In 2014 stond er meer dan 8000 ha maïs op paarse en rode percelen. Omdat de paarse en rode percelen dikwijls geconcentreerd voorkomen, zullen heel wat landbouwers inspanningen moeten leveren om de teelt van maïs te behouden op erosiegevoelige percelen. Niet-kerende bodembewerking wordt reeds door heel wat landbouwers ingezet in de maïsteelt. Toch zijn er nog belangrijke knelpunten. Strip-till en mulchzaai zijn de onderzoeksfase nog niet ontgroeid, zeker niet in erosiegevoelige zwaardere bodems. Met GOMEROS zal daarom ingezet worden op het optimaliseren van deze teelttechnieken.

Vlakveldse groenten

  

Groenten behoren ondanks het beperkte areaal dat ze beslaan, tot één van de economisch meest belangrijke landbouwsectoren. De nieuwe randvoorwaarden erosie zullen echter een belangrijke impact hebben op de groenteteelt. Het project zal zich toespitsen op een brongerichte aanpak van erosie door niet-kerende bodembewerking bij de teelt van vlakveldse groenten op erosiegevoelige percelen. Dit is geen sinecure. Problemen worden verwacht bij zaaibedbereiding, zaaien en opkomst van fijnzadige teelten zoals vlakvelds witloof en ajuin. Bij late teelten zoals kolen, kan de groeistart van het gewas in het gedrang komen. Ook problemen met schadeorganismen zoals slakken en bonenvlieg zijn niet ondenkbaar omdat gewasresten niet worden ingeploegd. Bij groenten op ruggen worden drempeltjes of een diepe tandbewerking aangeraden. Dit is eerder een technisch probleem en zal minder onderdeel zijn van GOMEROS.

Aanpak
GOMEROS is gebaseerd op een sterke betrokkenheid van landbouwers, beroepsorganisaties, producentenverenigingen, machineconstructeurs en beleidsmakers. In de zogenaamde "erosiecafés" komen landbouwers, onderzoekers en experten op regelmatige basis samen om knelpunten in de teelten, de proefopzet van praktijkproefvelden en de resultaten van vorige campagnes te bespreken. We gaan te rade bij experten en bij landbouwers die reeds vandaag praktijkervaring met niet-kerende bodembewerking hebben opgedaan. We vertrekken vanuit deze ervaringen om de teelttechnieken verder te optimaliseren.
Jaarlijks zullen 6 proefvelden aangelegd worden met groenten en 2 proefvelden met maïs bij landbouwers. De behandelingen van de proefvelden beslaan zowel het uittesten van aangepaste (zaai)machines als aanpassingen van de volledige teelttechniek. Als referentie wordt in iedere veldproef eveneens een behandeling met de huidige praktijk (bv. ploegen) ingepast. Alle proeven worden in praktijkschaal aangelegd. Voor groenten zullen PCG en Inagro zich toespitsen op erwten, bonen, ajuin, witloof en kolen. Het ILVO neemt maïs voor haar rekening. Proefvelden zullen zich bevinden in de Vlaamse Ardennen, het Heuvelland en ten oosten van Brussel. Op de proefvelden worden de praktische problemen aangepakt en gewasopbrengst en -kwaliteit opgevolgd. Ten slotte zal het ILVO erosiemetingen verrichten. We willen immers komen tot aangepaste teeltsystemen die zowel optimaal zijn voor gewasproductiviteit als voor erosiebestrijding.

Waarom is dit project relevant voor u?
Landbouwers die met niet-kerende bodembewerking, strip-till en andere teelttechnieken van start gaan, stuiten op heel wat praktische problemen. Met GOMEROS spannen onderzoekers zich samen met landbouwers en loonwerkers in om de teelttechnieken uitvoerbaar te maken op het landbouwbedrijf. Hoe kan de landbouwer zijn teelttechnieken aanpassen om erosie brongericht aan te pakken en toch zijn opbrengsten behouden? Bepaalde machines, aangepast aan een teeltsysteem op basis van niet-kerende bodembewerking in groenten en strip-till en mulchzaai in maïs, zullen op praktijkschaal worden ingezet. Machineconstructeurs krijgen de kans om de opbouw en werking van hun machines te optimaliseren.
Indien u wenst op de hoogte te blijven van de proefveldresultaten van dit project kan u zich inschrijven op onze nieuwsbrief.
Voor meer info en deelname aan het project kan u steeds terecht bij de verschillende onderzoekers van dit project.